Het is genoegzaam bekend: we worden met zijn allen te dik. Voorlichtingscampagnes en waarschuwingen in de media, om de haverklap bekendmaking van weer een nieuwe vermageringsmethode; het houdt niet op. En we weten even goed, het helpt niets of nauwelijks. Dan zijn er weer de feestdagen en we worden er weer met onze neus ingewreven: de kilo’s zullen er weer aanvliegen, zorg dat je die na de feestdagen weer snel kwijt bent. Of erger nog: “het is goed mogelijk om feestelijk en toch verantwoord te eten zonder dat je te veel calorieën binnen krijgt¨. Dat laatste komt vaak genoeg van diverse dieetgoeroes maar jammer genoeg ook van officiële voorlichtingsinstanties, diëtisten en andere gezondheidswerkers.
Ze komen dan met magere feestelijke recepten en beweren dat die erg lekker zijn. Lekker, ja voor wie niets gewend is en niet echt kan genieten van een goed gerecht. Lekker voor wie het eten alleen maagvulling en gezelligheid betekent maar smaak en organoleptisch genieten slechts een bijkomstigheid is.
Dan krijg je van die gerechten waar sauzen worden vervangen door magere yoghurt met kruiden en aardappelpuree wordt gemaakt met een beetje magere of op zijn best met halfvolle melk (uiteraard zonder boter) en voor gegratineerde gerechten magere kaaspoeder wordt gebruikt.
In 2008 publiceerden Annemie Van Sompel en Luc Van Gaal het boekje “Zie wat je eet”. Het leek mij een interessante uitgave omdat het visueel de verschillen tussen voedingsmiddelen en gerechten goed weergeeft. Het gaat hier om verschillen in calorische waarde.
De auteurs maken telkens een vergelijking tussen twee producten of gerechten met ongeveer dezelfde calorische waarde waarbij de ene een gezonde samenstelling heeft en de andere juist rijk is aan vet (de grote boosdoener). Ik moet toegeven, je schrikt wel als je naar die vergelijkingen ziet. Maar bij nader inzien word je toch een beetje voor de gek gehouden, en wel op twee manieren:
1. De vergelijking tussen producten is meestal het spreekwoordelijke vergelijk tussen appelen en peren. Een koffiekoek wordt vergeleken met 7 sneden droog brood, een croissant met 3,5 sneden brood, een donut met 4 appelen, enz. De calorische waarden komen inderdaad overeen en dat is goed om te weten, maar als ik trek heb in een koffiekoek, maak je mij niet blij met 7 sneden droog brood. Natuurlijk leggen de auteurs wel uit dat je dan beter wat minder sneetjes brood kan beleggen met minarine (halvarine) en magere vleeswaren, magere kaas of iets zoet en dat je dan heel wat minder calorieën binnenkrijgt dan met 1 koffiekoek. Waar het mij om gaat is dat de vergelijking niet opgaat! De croissant en de koffiekoek zijn waardevolle culinaire bakkerijproducten die een plaats in onze voedingsgewoonte hebben die je niet kan vervangen door een magere eenheidsworst. Een koffiekoek en een croissant horen thuis op de zondagse ontbijttafel, en dat is wat men moet betrachten. Die producten mogen niet het gezonde dagelijkse ontbijt vervangen of als gemakkelijk en lekker tussendoortje dienen. Je gaat je verdorie nog schuldig voelen als je van een prachtig product als een koffiekoek op zondagmorgen tracht te genieten.
2. De vergelijking van gerechten is van hetzelfde laken een pak. Het ene gerecht is gezond met weinig vet en een veel te groot volume om het te kunnen vergelijken met dat andere ongezonde gerecht dat in slechts beperkte hoeveelheid veel te veel calorieën en slechte vetten aanbrengt. Dan krijg je dit natuurlijk: de vergelijking tussen een steak met peperroomsaus en de magere vis in aluminiumfolie bereid zonder vetstof. Wie wil vermageren weet heus wel dat hij geen peperroomsaus moet eten maar evengoed weet hij dat je van vetarme bereidingen en gerechten zonder saus, het ontbreken van gebakken of gefrituurde aardappelen gedurende lange tijd niet een pretje is.
Kortom, het boekje geeft met zijn visuele vergelijkingen wel een duidelijk inzicht waar het met het overdreven gebruik van sommige voedingsmiddelen en gerechten fout kan gaan, anderzijds is het een zoveelste ( maar zeker niet nutteloze) poging om mensen meer bewust te maken van hun slechte voedingsgewoonten.
Reacties